مضطرحقیقی کیست ؟

 

«أَمَّن یجُیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ وَ یَجْعَلُکُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ  أَءِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ  قَلِیلًا مَّا تَذَکَّرُونَ(62)»

چه کسی درمانده را اجابت می کند؟ گرفتاری را برطرف می کند؟ چه کسی شما را جانشین بر روی زمین قرار می دهد؟ آیا با خدا معبودی هست؟

---

هنگامی که انسان درمانده می‌شود، تمام درهای عالم اسباب به روی او بسته می شود، چه کسی می تواند قفل های بسته را بگشاید و بن بست ها را برطرف نماید و درهای رحمت را به روی انسان بگشاید.

خداوند در قرآن مثل زیبایی می زند: «... جَاءَتهْا رِیحٌ عَاصِفٌ وَ جَاءَهُمُ الْمَوْجُ مِن کلُ‏ مَکاَنٍ وَ ظَنُّواْ أَنهَّمْ أُحِیطَ بِهِمْ  دَعَوُاْ اللَّهَ مخُلِصِینَ لَهُ الدِّین‏.....» (سوره یونس، آیه 22) هنگامی که در میان امواج خروشان دریا گرفتار شویم تنها خدا را می خوانیم «اگر تندبادی بر کشتی ها بوزد و از هر سو موجی به سویشان روی آورد و دریابند که از هر طرف در محاصره قرار گرفته و در معرض هلاکتند ، آنگاه خدا رادر حالی که اطاعت و پرستش ویژه او می کنند می خوانند.»

این وصف، حال یک انسان مضطر است، انسانی که می داند تنها ذات پاک خداوند نجات دهنده اوست نه کسی دیگر. زمانی که انسان درمانده می شود نجات دهنده او جز خداوند نیست زمانی که به شرایط اضطرار می رسد دادرس او خداست .

معنای مضطر

خداوند در آیه 62 سوره نمل از کلمه مضطر استفاده نموده است به این سبب که در حال اضطرار، دعاى مضطر ازحقیقت برخوردار است ، چون تا آدمى بیچاره و درمانده نشود، دعاهایش آن واقعیت و حقیقت را ندارد وامید به اسباب ظاهرى منقطع نشده است

وقتی بداند که دیگر هیچ کس و هیچ چیز نمى‏تواند گره از کارش بگشاید، آن وقت است که دست و دلش با هم متوجه خدا مى‏شود

در مناجات شعبانیه میخوانیم ومیخواهیم

الهی هبلی کمال الانقطاع الیک ؛ اوج وکمال انقطاع از همه اسبا ب وظواهر در حال اضطرار پیش می آید

اما از یک نگاه دیگر ویک مصداق اتم

مضطری که هر وقت خدا را بخواند اجابت میشود امام زمان است که مضطر حقیقی است

کسی که مقام حقیقی او هدایت به معرفت الله وبه کمال رساندن مردم است مثل اجداد غریبش این اسباب ظاهری که حکومت باشد را در دست ندارد غریب و ترید وفریدشده ومیبیند مردم به خاطر دوری از معارف حقیقی الهی در ظلم وجور و تاریکی وانحرافات هستند با اینکه شرح صدر دارد اما سینه اش به تنگ می آید وغصه میخورد ...

وقتی میبیند حلال حرام شده‌  مسکرات ونوشیدنی های حرام بر سفره های مسلمین آمده  معروف منکرشده  غنا جایز شده  ربا تجارت شده رشوه هدیه شده  بی بند وباری آبرو شده  عده ای از سیری وعده ای از گرسنگی وفقر به گناه می افتند  و قتل  و غارت  و اختلاس  و دزدی  بی رحمی  تجاوز  مکاسب حرام  در حرام  رواج روزافزون دارند  « مضطر» میشود

چون او قلب عالم امکان است 

 امام صادق علیه السلام می‌فرماید: مضطر واقعی حضرت قائم است که در کنار خانه خدا دو رکعت نمازمی‌خواند و سر به سجده گذاشته و می‌خواند «امن یجیب المضطراذا دعاه و یکشف السوء» (نمل62) و خداوند متعال او را مستجاب و فرج حضرات را امضا می‌کند

درست است که عالم، عالم اسباب است و مومن نهایت تلاش و کوشش خود را در این زمینه به کار مى‏گیرد ولى هرگز در جهان اسباب گم نمى‏شود، همه را از برکت ذات پاک او مى‏بیند آرى اگر انسان به این مرحله برسد مهمترین شرط اجابت دعا را فراهم ساخته است

یکی از مصداق های آیه 62 سوره نمل

در بعضى از روایات این آیه تفسیر به قیام حضرت مهدى- عجل الله تعالی فرجه الشریف- شده.

در روایتى از امام باقر علیه السلام مى‏خوانیم که فرمود: «و اللَّه لکأنی انظر الى القائم و قد اسند ظهره الى الحجر ثم ینشد اللَّه حقه ... قال هو و اللَّه المضطر فى کتاب اللَّه فى قوله: أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ وَ یَجْعَلُکُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ ...»

«به خدا سوگند گویا من مهدى علیه السلام را مى‏بینم که پشت به حجر الاسود زده و خدا را به حق خود مى‏خواند ... سپس فرمود: به خدا سوگند مضطر در کتاب اللَّه در آیه أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ ... او است.» (تفسیر نمونه، ج15، ص519)

در فرازی از دعای شریف ندبه می خوانیم: «این المضطر الذی یجاب اذا دعی»کجاست آن مضطری که اگر دعا کند دعایش به هدف اجابت می‌رسد؟

مضطر برای امام زمان معنایی وسیع و عمیق دارد ؛ یعنی کسی که هیچ اسباب و عللی را چاره ساز نمی‌داند مگر خداوند متعال (لا موثر فی الموجود الا الله) و این یک مقام  و جایگاه ویژه‌ای است که هر کس نمی‌تواند به آن دست پیدا کند چون هیچ کس به انداه امام از معرفت الله برخوردار نیست.

وقتی حضرت ابراهیم علیه السلام را درون آتش انداختند بسیاری از ملائک الهی برای یاری او نازل شدند ولی حضرت ابراهیم علیه السلام خود را تسلیم محض در برابر خداوند میداند ؛ یعنی به مقام «اضطرار» رسیده و تنها خدای منان را چاره ساز می‌دانست و بس و کاررا به دست او سپرد‌، لذا آتش برای او سرد و گلستان شد ..

اگر حضرت ابراهیم علیه السلام درجاتی از مقام اضطرار را داشت، آقا امام زمان عجل الله تعالی این مقام را به تمام معنا و به نحو اتم و اکمل دارا است و لذا اگر در امر فرج دعا کند بلافاصله دعایش مستجاب و ظهور آن حضرت واقع خواهد شد.

 «این المضطر الذی یجاب اذا دعی»

پس چرا حضرت مهدی عج دعا نمی‌کند؟

 چون شرایط ظهور آماده نیست وازآن مهمتر حضرت در برابر امر خدا تسلیم محض است وهر موقع که خداوند اراده فرماید ظهور محقق خواهد شد

در حقیقت خود حضرت از همه بیشتر برای فرجشان دعا میکند وامر به زیاد دعا کردن هم میکنند و دعا امام نیز مستجاب است اما نکته مهم اینست که زمانش فراهم نیست تا به مرحله عمل درآید .

امام صادق علیه السلام می‌فرماید: مضطر واقعی حضرت قائم است که در کنار خانه خدا دو رکعت نمازمی‌خواند و سر به سجده گذاشته و می‌خواند

أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ...» (نمل62) و خداوند متعال او را مستجاب و فرج حضرات را امضا می‌کند.  بحار،ج 51، ص 48

اللهم عجل لولیک الفرج